คนไทยในเซียะเหมินสะท้อน เหตุใดโควิดในจีนระบาดหนัก แล้วคนจีนรู้สึกกลัวไหม หลังปักกิ่งเผยยอดตายเดือนเดียวกว่า 60,000

ต่างกันสุดขั้วเมื่อตัวเลขผู้ติดเชื้อที่มณฑลเหอหนานรายงานว่า พบประชากรป่วยโควิดแล้วกว่า 88 ล้านคน จากประชากรทั้งหมดของมณฑลซึ่งมีราว 99 ล้านคน ต่างกันสิ้นเชิงกับตัวเลขผู้ติดเชื้อที่รัฐบาลกลางปักกิ่งรายงานว่า ทั้งประเทศจีนซึ่งมีประชากรมากถึง 1,400 ล้านคน แต่ยืนยันพบผู้ติดเชื้อเพียง 120,000 คน และมีผู้เสียชีวิต 30 ราย นับตั้งแต่ผ่อนคลายนโยบายควบคุมโควิด-19 เมื่อต้นเดือนธันวาคม

ด้วยความที่ทางการจีนเปลี่ยนคำจำกัดความของการนับเคสผู้เสียชีวิตจากโควิดที่แคบลง ไม่บังคับตรวจ PCR และไม่บังคับกักตัวแล้วนั้น ทำให้ข้อมูลของรัฐบาลจีนอาจไม่สะท้อนความเป็นจริงของการระบาด 

ตัวเลขผู้ติดเชื้อที่มณฑลเหอหนานเปิดเผยเมื่อ 9 ม.ค.นั้น มีขึ้นในวันเดียวกันกับที่มีผู้โดยสารที่เดินทางมาจากเมืองเซี่ยเหมินโดยสายการบิน Xiamen Airlines เที่ยวบิน MF833 ถึงท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ จำนวน 269 คน นับเป็นเที่ยวบินไฟล์ทแรกจากจีนที่เดินทางถึงยังประเทศไทยหลังจากที่จีนยกเลิกมาตรการโควิดซีโร่ทั้งหมด จากทั้งหมด 15 เที่ยวบินซึ่งเดินทางจากจีนมายังประเทศไทย

ขณะที่ล่าสุด หน่วยงานด้านสาธารณสุขรัฐบาลปักกิ่งออกมายอมรับเมื่อ 15 ม.ค.ยอมรับว่านับตั้งแต่ระยะแรกของการผ่อนคลายมาตรการควบคุมโควิด ระหว่างวันที่ 8 ธ.ค.ปีที่แล้ว จนถึง 12.ม.ค.ที่ผ่านมา จีนมี “ผู้เสียชีวิตในโรงพยาบาลจากโรคโควิดจำนวน 59,938 ราย ส่วนใหญ่เป็นผู้สูงอายุ จากจำนวนดังกล่าว 5,503 ราย เสียชีวิตเพราะระบบหายใจล้มเหลว และส่วนที่เหลือเสียชีวิตจากป่วยโควิด-19 ร่วมด้วยโรคประจำ 

The Better News พูดคุยกับ 'อ้อยจ๋า'  นักศึกษาระดับปริญญาเอกชาวไทยที่กำลังศึกษาอยู่ในมหาวิทยาลัยเมืองเซียะเหมิน เธอได้สะท้อนถึงภาพรวมสถานการณ์โควิดในจีนภายหลังเดินทางกลับไปยังเซียะเหมินเพียงไม่กี่วันก่อนหน้าจีนประกาศปลดล็อกโควิดซีโร่ โดยอธิบายถึงปัจจัยว่าเหตุใดโควิดจีนกลับมาระบาดหนักแม้วัคซีนเต็มแขนคนแดนมังกร 

• วัคซีนฟรีแค่ 3 เข็ม

เธอสะท้อนว่า ส่วนหนึ่งที่เป็นสาเหตุมีคนติดเชื้อกลับมาสูงเพราะแม้จีนจะมีอัตราการฉีดวัคซีนในระดับสูงเหมือนหลายชาติ แต่วัคซีนหลักที่จีนใช้เป็นวัคซีนชนิดเชื้อตายคือ ซิโนแวค กับ ซิโนฟาร์ม ฉีดฟรีให้พลเมืองเพียง 3 เข็ม เพราะคนจีนมีความเชื่อว่าวัคซีนที่จีนผลิตมีคุณภาพดีแล้ว โดยหากใครต้องการฉีดบูสเตอร์จะต้องจ่ายเงินซื้อฉีดเอง แต่บูสเตอร์ก็ยังคงเป็นวัคซีนเชื้อตาย ด้วยข้อจำกัดบางประการทำให้ปักกิ่งยังไม่สามารถนำเข้าวัคซีนแบบ mRNA เหมือนที่ทั่วโลกใช้ได้

เธอเล่าว่า ช่วงที่จีนคุมเข้มโควิดซีโร่ ทำให้แถบจะไร้ผู้ติดเชื้อรายวันทั้งประเทศ ชาวจีนสามารถไปไหนมาไหนใช้ชีวิตได้ตามปกติโดยไม่บังคับสวมใส่หน้ากาก มีเพียงการบังคับตรวจเชื้อรายสัปดาห์เพื่อให้ตนเองมี "โค้ดปลอดโควิด" เป็นสีเขียวจึงสามารถเดินทางไปต่างเมืองต่างมณฑลอย่างอิสระ แต่หากเป็นสถานะสีเหลืองหรือกลุ่มเสี่ยง หรือสีแดงเป็นผู้ติดเชื้อ จะถูกสั่งห้ามเดินทางตามข้อกำหนดของแต่ละท้องถิ่น

โดยทั่วไปขณะนี้คนจีนไม่ได้มีความรู้สึกกลัวหรือกังวลเรื่องติดโควิดแล้ว ช่วงก่อนหน้าที่จีนยังบังคับโควิดซีโร่ ผู้คนไม่จำเป็นต้องสวมหน้ากาก แต่เมื่อปลอดล็อกโควิดซีโร่ หลายคนกลับมาใส่หน้ากากอีกครั้ง หลังมีข่าวคนติดเชื้อจำนวนมาก โดยเฉพาะผู้สูงอายุเนื่องจากยังไม่ได้รับวัคซีนบูสเตอร์ เธอสะท้อนว่า ภาพของนักเดินทางจากจีนไฟลท์แรกที่มายังสนามบินสุวรรณภูมิที่สวมหน้ากากอนามัย แสดงให้เห็นว่าคนจีนมีสำนึกส่วนรวมในฐานะผู้ที่มาจากประเทศที่มีการระบาดบนพื้นฐานของการรับผิดชอบตนเอง ถ้าสงสัยว่าป่วยหรือไม่ก็ตรวจเอง เข้าระบบกักตัวหรือรักษาตนเอง จนชุดตรวจแบบ ATK และยารักษาเกี่ยวกับโควิดบางพื้นที่ขาดตลาด 

ด้วยข้อจำกัดด้านวัคซีนและยา เราจึงเห็นชาวจีนจำนวนมากแห่เดินทางไปยังฮ่องกง เพื่อเข้าถึงวัคซีนmRNA และยารักษาโควิดที่มีประสิทธิภาพดีกว่าในแผ่นดินใหญ่ 

• คนจีนอัดอั้นเดินทาง

เมื่อจีนปลดคุมโควิดในทุกมาตรการ ทั้งไม่จำเป็นต้องใช้ "โค้ดปลอดโควิด" เพื่อขออนุญาตเดินทาง ทำให้คนจีนจำนวนมาก แห่ออกท่องเที่ยวไปไหนมาไหนอย่างอิสระโดยไม่บังคับสวมหน้ากาก ประกอบกับเป็นช่วงฤดูหนาวยิ่งทำให้เชื้อแพร่กระจายอย่างรวดเร็ว 

แม้จะมียอดติดเชื้อพุ่งสูง กิ่งกาญจน์สะท้อนว่าชาวจีนส่วนใหญ่เท่าที่เธอรู้จัก เห็นด้วยกับมาตรการปลดล็อกคุมโควิด "คนจีนไม่อัดอั้นมานาน หลายคนไม่อยากวุ่นวายต้องขอโค้ดปลอดโควิด ยิ่งถ้าไปต่างเมืองต่างมณฑลแล้วเกิดเป็นโค้ดสีเหลืองต้องกักตัว ก็กลับบ้านไม่ได้อีก คนจีนเลยมองว่าปลดล็อกโควิดซีโร่ยังดีกว่าคุมเข้มต่อไป" ซึ่งจากตัวเลขยอดเสียชีวิตและติดเชื้อที่สูงจนน่าตกใจนั้น ส่วนใหญ่มักเป็นผู้ป่วยสูงอายุที่มีโรคแทรกซ้อน หรือผู้ที่มีสุขภาพไม่ค่อยดีอยู่แล้ว ขณะที่คนวัยรุ่นหนุ่มสาว แม้จะติดแต่ก็มีอาการน้อยมากจนแทบไม่มีอาการใดเลย

ตรุษจีนคาดว่าจะเป็นช่วงที่ตัวเลขผู้ติดเชื้อจะพุ่งสูงอีกหลายเท่าเพราะคนแห่กลับบ้าน แต่หลายส่วนเชื่อว่า ยอดติดเชื้อจะค่อย ๆ ลดลง จนกลับไปเป็นปกติ อย่างไรก็ตาม แม้จีนจะเปิดประเทศให้คนจีนและคนต่างชาติ เดินทางเข้าออกได้อย่างอิสระ แต่ให้เฉพาะ วีซ่านักศึกษา วีซ่าทำงาน วีซ่าเยี่ยมญาติ และวีซ่าธุรกิจเท่านั้น ยังไม่เปิดวีซ่านักท่องเที่ยว โดยคาดว่าจีนอาจเปิดให้วีซ่านักท่องเที่ยวต่างชาติเดินทางเข้าประเทศได้ช่วงหลังจากเทศกาลตรุษจีน