ข้อมูลเบื้องหลัง
เมื่อเร็วๆ นี้ ญี่ปุ่นเป็นประเทศมหาอำนาจทางเศรษฐกิจประเทศเดียวที่ยังไม่มีคาสิโนถูกกฎหมาย แต่มีความพยายามมาหลายปีแล้วในหมู่นักการเมืองญี่ปุ่นที่จะเปิดคาสิโนถูกกฎหมาย โดยเฉพาะจากพรรคเสรีประชาธิปไตย (LDP) ซึ่งเป็นพรรครัฐบาลญี่ปุ่น โดยหวังว่าจะกระตุ้นการท่องเที่ยวในญี่ปุ่น แต่มีเสียงคัดค้านและการกำหนดมาตรการป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาเสพติดการพนัน ทำให้เรื่องนี้ล่าช้าออกไป จนกระทั่งเมื่อปี 2023 รัฐบาลญี่ปุ่นเพิ่งจะอนุมัติให้มีการเปิดคาสิโนถูกกฎหมายได้ โดยจะสร้างขึ้นที่เมืองโอซากา เจ้าหน้าที่ในโอซาก้าหวังว่าโครงการนี้จะแล้วเสร็จในปี 2029 ด้วยต้นทุนเริ่มต้น 1.8 ล้านล้านเยน
ยากูซ่ามาเกี่ยวอะไรด้วย?
1. ยากูซ่า เป็นกลุ่มอาชญากรญี่ปุ่นที่มีโครงสร้างการบริหารจัดการที่ชัดเจน และดำเนินธุรกิจผิดและถูกกฎหมายเพื่อหารายได้ หรือเรียกว่าเป็น Organized crime เป็นที่รู้กันว่าพวกยากูซ่าการดำเนินการคาสิโนที่ผิดกฎหมายในญี่ปุ่น นอกเหนือจากเกมพนันแบบดั้งเดิมแล้ว ร้านไพ่นกกระจอกหลายแห่งยังมีความเกี่ยวข้องกับยากูซ่า เพื่อขอแรงคนพวกนี้ช่วยเก็บหนี้จากผู้เล่นที่ผิดนัดชำระหนี้
2. นอกจากนี้ ยากูซ่ายังเกี่ยวข้องกับการเล่นปาจิงโกะ (Pachinko/パチンコ) ซึ่งเป็นการเดิมพันแบหนึ่งที่ถูกกฎหมายและคนญี่ปุ่นนิยมเล่นกันมาก จนเป็นปัญหาเสพติดการพนัน และเพราะความนิยมและรายได้มหาศาลของมัน รวมถึงความที่เป็นธุรกิจสีเทาๆ ส่งผลให้ยากูซ่าแทรกซึมเข้ามาในธุรกิจนี้อย่างมาก ซึ่งใช้มันเป็นช่องทางในการฟอกเงินและการฉ้อโกง
3. แต่ยากูซ่าไม่ใช่แค่เกี่ยวข้องกับธุรกิจสีดำและสีเทาเท่านั้น พวกนี้ยังเข้าไปแทรกซึมผ่านการลงทุนในธุรกิจบนดินด้วย โดยเฉพาะกลุ่มธุรกิจทสี่มีอิทธิพล จนเป็นที่รู้กันทั่วไปยากูซ่าเลงทุนจำนวนมากในบริษัทกระแสหลักที่ถูกกฎหมาย เช่น ในปี 1989 ซุสุมุ อิชิอิ ซึ่งเป็นสมาชิกระดับสูงของแก๊งอินางาวะไค (กลุ่มยากูซ่าที่มีชื่อเสียง) ได้ซื้อหุ้นของบริษัท Tokyo Kyuko Electric Railway มูลค่า 255 ล้านเหรียญสหรัฐ และจากการสำรวจในปี 2008 สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ของญี่ปุ่นทราบว่ามีบริษัทจดทะเบียนมากกว่า 50 แห่งที่มีความเกี่ยวข้องกับกลุ่มยากูซ่า
4. ยากูซ่า ยังเกี่ยวข้องกับเศรษฐกิจญี่ปุ่นโดยตรงจนน่าตกใจ โดยเฉพาะตลาดอสังหาริมทรัพย์และภาคการธนาคารของญี่ปุ่น ความเกี่ยวข้องนี้มีตัวกลางผ่านทาง "จิอะเกยะ" (地上げ屋) จากข้อมูลของ Japan Subculture Research Center จิอะเกยะเป็นคนปล่อยเงินกู้หรือที่ดินนอกระบบ และยังเป็นบริษัทที่ดำเนินการขับไล่ผู้อยู่อาศัยที่ติดหนี้ออกไปจากอสังหาริมทรัพย์ โดยจะสร้างความปั่นป่วนหรือสร้างความเสียหายให้กับทรัพย์สินรอบๆ เป้าหมาย แค่งานเดียวก็สามารถมีกำไรมหาศาลได้ ในช่วงยุคฟองสบู่ นี่เป็นแหล่งรายได้เดียวที่ใหญ่ที่สุดสำหรับยากูซ่า
5. "จิอะเกยะ" ยังทำงานชักจูงหรือก่อกวนให้ผเจ้าของอสังหาริมทรัพย์ขนาดเล็กยอมขายอสังหาริมทรัพย์ของตน เพื่อให้บริษัทอสังหาริมทรัพย์สามารถดำเนินการตามแผนการพัฒนาที่ใหญ่ขึ้นได้ แต่เพราะมันเกี่ยวข้องกับธุรกิจสีเทาและเงินกู้นอกระบบ จึงมีส่วนทำให้เกิดการเก็งกำไรด้านอสังหาริมทรัพย์โดยบริษัทในเครือของธนาคาร จนเกิดเศรษฐกิจฟองสบู่ในญี่ปุ่นในช่วงทศวรรษ 1980 หลังจากการล่มสลายของฟองสบู่อสังหาริมทรัพย์ ผู้จัดการของธนาคารรายใหญ่แห่งหนึ่งในนาโกย่าถูกลอบสังหาร ทำให้เกิดการคาดเดากันว่ายากูซ่าความเชื่อมโยงทางอ้อมของอุตสาหกรรมการธนาคารกับพวกยากูซ่า
ยากูซ่าจะเข้ามาครอบงำ
อิทธิพลของพวกยากูซ่ามีมากขนาดนี้และส่งผลสะเทือนต่อเศรษฐกิจของญี่ปุ่นอย่างมาก ทำให้มีความกังวลว่า หากญี่ปุ่นเปิดคาสิโนเสรี พวกยากูซ่าก็อาจเข้ามาขอส่วนแบ่งในธุรกิจนี้ด้วย บางคนอาจจะถามว่า ในเมื่อคาสิโนอนุมัติโดยรัฐและดูแลโดยรัฐ แล้วพวกยากูซ่าจะเข้ามาเกี่ยวข้องอย่างไร?
แต่ในการให้สัมภาษณ์เมื่อเร็วๆ นี้กับหนังสือพิมพ์ Asahi Shimbun สมาชิกอาวุโสของกลุ่มอาชญากรรมกลุ่มหนึ่งกล่าวว่าผู้นำ "ยากูซ่า" กำลังร่างแผนเพื่อมีส่วนร่วมในการก่อสร้างและการดำเนินงานของคาสิโน รวมถึงผ่านการรับเหมาช่วงของงาน เตรียมเปิดธุรกิจปล่อยเงินกู้นอกระบบให้กับนักพนันที่เล่นเสียอย่างต่อเนื่อง และแม้กระทั่งส่งสมาชิกของแก๊งค์แทรกซึมเข้าไปในคาสิโนเพื่อทำงานเป็นเจ้ามือเพื่อให้แน่ใจว่านักพนันบางคนที่ต้องการให้ชนะ จะสามารถชนะเดิมพันในคาสิโนได้ (หรือให้เล่นแพ้ก็ได้)
นี่เป็นหลักฐานที่ชัดเจนที่สุดหลักฐานหนึ่ง หลังจากในช่วงหลายปีที่ผ่านมา สื่อต่างแสดงความกังวลว่า หากญี่ปุ่นเปิดคาสิโนเสรีแล้ว คนที่ได้ประโยชน์จริงๆ จะเป็นพวกยากูซ่าหรือเปล่า เช่น ย้อนกลับไปในปี 2016 เมื่อนายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น ชินโซ อาเบะ เห็นด้วยกับกฎหมายทำให้คาสิโนถูกต้องตามกฎหมาย สื่อยังเตือนว่า Casino legalisation makes the Yakuza happy (การทำให้คาสิโนถูกต้องตามกฎหมายทำให้ยากูซ่ามีความสุข) โดยหนังสือพิมพ์ กล่าวถึงใน Asahi Shimbun อ้างคำกล่าวของหัวหน้าแก๊งค์ที่ชื่อ เคนจิ โอกาวะ ว่า “ไม่มีใครได้รับผลประโยชน์มหาศาลจากการพนัน แต่ [. - .] ลูกค้าที่สูญเสียความยับยั้งชั่งใจจะสามารถยืมเงินได้ไม่จำกัดจำนวน”
นั่นหมายความว่า คนปล่อยเงินกู้นอกระบบ คือพวกยากูซ่าจะรวยกันไปตามๆ กัน
แม้แต่หลังจากที่รัฐบาลอนุมติแผนการนี้ ผู้คัดค้านในญี่ปุ่นก็ยังชี้ว่ามันจะตกเป็นเครื่องมือทำธุรกิจสีเทาของพวกยากูซ่าแน่ๆ
Photo by Behrouz MEHRI / AFP