เบื้องหลังข่าว
ธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ ประธานคณะก้าวหน้า เปิดเผยในรายการ NEWSROOM ทางยูทูบ Thairath Online Originals ว่าได้ซื้อบ้านอองโตนี ของ ปรีดี พนมยงค์ สมาชิกคณะราษฎรและอดีตนายกรัฐมนตรี ซึ่งอาศัยอยู่ในบ้านหลังนี้ขณะลี้ภัยอยู่ที่ฝรั่งเศสและเสียชีวิตที่นั่น โดยธนาธรและภรรยาได้ซื้อบ้านอองโตนีมาแล้ว ต่อจากชาวเวียดนาม คาดว่าว่าเดือนพฤษภาคมและมิถุนายนนี้ จะมีการแถลงข่าวเรื่องนี้อย่างเป็นทางการจากที่ฝรั่งเศส 

Photo -  ความทรงจำจากบ้านชานกรุงปารีส ปัจฉิมชีวิตของรัฐบุรุษอาวุโส ปรีดี พนมยงค์  ผู้เขียน : จินดา ศิริมานนท์

บ้านอองโตสำคัญอย่างไร?
ปรีดี พนมยงค์ เป็นบุคคลสำคัญของประวัติศาสตร์การเมืองไทย ในฐานะผู้นำการก่อการเปลี่ยนแปลงการปกครองเมื่อวันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ. 2475 ทำให้ประเทศไทยปกครองในระบอบประชาธิปไตย และต่อมา ปรีดี ยังดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี และผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ โดยช่วงเวลาดังกล่าวตรงกับสงครามโลกครั้งที่ 2 ปรีดี ได้เป็นหนึ่งในผู้นำขบวนการเสรีไทย ซึ่งช่วยให้ไทยสามารถรักษาเอกราชเอาไว้ได้ หลังจากสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 2 แต่หลังจากนั้น ปรีดี ประสบกับมรสุมทางการเมืองจนต้องลี้ภัยไปต่างแดน เช่น จีน และต่อมาไปปักหลักถาวรที่ประเทศฝรั่งเศส 

ฝรั่งเศสเป็นประเทศที่ ปรีดี เคยมาศึกษาเล่าเรียนที่นี่ และได้ระดมสมองกับนักเรียนนอกคนอื่นๆ เพื่อกลุ่มคณะราษฎรขึ้นที่กรุงปารีส และเมื่อถึงชีวิตช่วงบั้นปลาย ปรีดี กลับมาพำนักที่กรุงปารีสอีกครั้ง โดยซื้อบ้านพักลักษณะล้านเดี่ยวที่ชานกรุงปารีส ซึ่งเรียกว่า 'บ้านอองโตนี' ไม่เพียงเป็นที่พักพิงสุดท้ายของรัฐบุรุษสยามท่านนี้เท่านั้น แต่ยังเป็นที่ชุมนุมของนักเรียนไทยและปัญญาชนไทยมากมาย ที่เดินทางมาเยี่ยม ปรีดี และเสาะหาความรู้จากท่าน จนกระทั่งในปี ปรีดี พนมยงค์ ก็ถึงแก่อสัญกรรมที่บ้านหลังนี้ เมื่อวันที่ 2 พฤษภาคม พ.ศ. 2526 สิริอายุได้ 82 ปี

เปิดบ้านอองโตนีทแห่งปารีส
ในหนังสือ "ความทรงจำจากบ้านชานกรุงปารีส ปัจฉิมชีวิตของรัฐบุรุษอาวุโส ปรีดี พนมยงค์" เขียนโดย จินดา ศิริมานนท์ นักเขียนชาวไทย เป็นภริยาและเป็นผู้อยู่เบื้องหลังการทำงานของ สุภา ศิริมานนท์ นักหนังสือพิมพ์แนวหน้าของไทย ได้อธิบายความเป็นมาของบ้านหลังนี้เอาไว้ว่า 

Photo -  ความทรงจำจากบ้านชานกรุงปารีส ปัจฉิมชีวิตของรัฐบุรุษอาวุโส ปรีดี พนมยงค์  ผู้เขียน : จินดา ศิริมานนท์

"เนื้อที่บ้าน 500 ตารางเมตร ในฝรั่งเศสเขาซื้อขายกันเป็น ตารางเมตร ถ้าหากคิดอย่างไทยๆ เราก็ 100 ตารางวา อยู่ติด ถนนใหญ่ทีเดียว รูปลักษณะของบ้านเป็นทรงสแปนิชกลายๆ และเป็นตึกสองชั้น ค่อนข้างเก่ามากแล้ว ตัวตึกสร้างอยู่เกือบกึ่ง กลางของพื้นที่ หันหน้าบ้านออกสู่ถนนใหญ่"

"ท่านผู้หญิง (พูนศุข พนมยงศ์/ณ ป้อมเพชร ภริยา ปรีดี พนมยงค์) ซื้อมาจากสามีภรรยาชาวฝรั่งเศสคู่หนึ่ง ซึ่งเขาปลูกเพื่ออยู่เองและก็ปรากฏว่าได้ลงมือก่อสร้างบ้านเองอีกด้วย"

Photo -  ความทรงจำจากบ้านชานกรุงปารีส ปัจฉิมชีวิตของรัฐบุรุษอาวุโส ปรีดี พนมยงค์  ผู้เขียน : จินดา ศิริมานนท์

"ตอนที่ท่านผู้หญิงออกจากเมืองจีนมาอยู่ประเทศฝรั่งเศสนี้ ท่านยังไม่มีเงินทองพอจะซื้อ ในระยะแรก ๆ ท่านกับลูกๆ ต้องเช่า อพาร์ทเม้นท์อยู่ในเมือง ซึ่งต้องเผชิญกับค่าเช่าซึ่งสูงขึ้นและสูงขึ้น ทุกๆ ปี ทำให้ต้องเริ่มแสวงหาที่อยู่ใหม่เพื่อแก้ปัญหาพื้นฐานอันนี้ ดังนั้น ท่านผู้หญิงจึงรวบรวมเงินจากการขายที่ดินในเมืองไทยทั้งที่ เป็นของส่วนตัวของท่านเองและของท่านอาจารย์ แล้วก็รวบรวม ทรัพย์สินจากกองมรดกที่ท่านผู้หญิงได้รับส่วนแบ่งจากบุพการีทั้ง สองของท่านคือท่านเจ้าคุณชัยวิชิตและคุณหญิงเพ็ง ถึงกระนั้น ท่านก็บอกว่าแทบไม่พอในการจ่ายซื้อนิวาสสถานแห่งใหม่นี้"

Photo -  ความทรงจำจากบ้านชานกรุงปารีส ปัจฉิมชีวิตของรัฐบุรุษอาวุโส ปรีดี พนมยงค์  ผู้เขียน : จินดา ศิริมานนท์

"ท่านเล่าว่า หลังจากที่ได้ดูสถานที่มาหลายแห่งแล้วจึงได้ตัดสินใจซื้อที่แห่งนี้ โดยถือเกณฑ์วินิจฉัยว่า เพราะอยู่นอกเมืองสถานหนึ่ง และอีกสถานหนึ่งการไปมาก็นับว่าสะดวก เพราะมีรถประจำทางหลายสายแล่นผ่าน อีกทั้งยังใกล้กับสถานีรถใต้ดินประมาณ 500 เมตรเท่านั้น"

Photo -  ความทรงจำจากบ้านชานกรุงปารีส ปัจฉิมชีวิตของรัฐบุรุษอาวุโส ปรีดี พนมยงค์  ผู้เขียน : จินดา ศิริมานนท์

ปรีดี พนมยงค์ อาศัยอยู่ในบ้านหลังนี้จนถึงวาระสุดท้าย โดยเสียชีวิตในห้องหนังสือ จินดา ศิริมานนท์  ได้เล่าว่า "เก้าอี้ตัวนี้และห้องนี้คือที่ที่ท่านสิ้นลมหายใจด้วยความสงบอย่างน่าอัศจรรย์ ท่ามกลางกองหนังสือ เมื่อเวลาประมาณ 11.50 น. ของวันที่ 2 พฤษภาคม 2526"

สำหรับสภาพของห้องที่รัฐบุรุษของไทยเสียชีวิตนั้น จินดา ศิริมานนท์ เล่าไว้ว่า "ตรงจากประตูเข้าไปมีโต๊ะหนังสือตัวใหญ่หันหน้าออกสู่ประตู บนโต๊ะหนังสือมีแฟ้มต่างๆ เท่าที่ท่านอาจารย์จะหยิบออกมาใช้ ข้างๆ มีหนังสือซึ่งกำลังใช้วางกองเป็นตั้งๆ ข้างหลังโต๊ะหนังสือเป็นชั้นต่อด้วยไม้สูงจรดเพดาน"

Photo -  ความทรงจำจากบ้านชานกรุงปารีส ปัจฉิมชีวิตของรัฐบุรุษอาวุโส ปรีดี พนมยงค์  ผู้เขียน : จินดา ศิริมานนท์

"ชั้นสำหรับเก็บหนังสือและเอกสารดังกล่าวนี้เรียกว่าทำไว้รอบทั้งห้อง โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่กำแพงด้านหลังโต๊ะหนังสือและกแพงด้านหลังจากขอบประตูไปจนถึงกำแพงห้องนอน จากภาพถ่ายที่คุณสุภาฯ ถ่ายภาพท่านอาจารย์นั่งจับแฟ้อมอยู่บนโต๊ะหนังสืออันเป็นภาพรุ่นสุดท้ายก่อนท่านจะวายชนม์ไม่กี่วันจะเป็นคำอธิบายที่ชัดเจนที่สุดสำหรับห้องนี้"

ขอบคุณภาพและเนื้อหาบางส่วนจากหนังสือ "ความทรงจำจากบ้านชานกรุงปารีส ปัจฉิมชีวิตของรัฐบุรุษอาวุโส ปรีดี พนมยงค์  ผู้เขียน : จินดา ศิริมานนท์" 

สำหรับผู้สนใจอ่านหนังสือฉบับเต็ม สถาบันปรีดี พนมยงค์ ได้เผยแพร่ไฟล์หนังสือให้แก่สาธารณะ สามารถดาวน์โหลดและอ่านได้ตามลิ้งนี้ ความทรงจำจากบ้านชานกรุงปารีส ปัจฉิมชีวิตของรัฐบุรุษอาวุโส ปรีดี พนมยงค์