จากการรายงานของสื่อภาษาจีนแห่งหนึ่ง เมื่อวันที่ 22 เมษายน ชาวจีนพากันสนใจและถกเถียงกันหลังมีการเปิดเผยรายชื่อพนักงานที่ได้รับการสรรหาจากสถาบันสาธารณะของจีนที่เผยแพร่บนเว็บไซต์ของสำนักกิจการพลเรือนกวางโจว  ตามประกาศดังกล่าว มีแผนจ้างผู้จบการศึกษาระดับปริญญาตรี 2 คนและปริญญาโท  1 คนมาเป็นคนงานสถานฌาปนกิจ หรือเตาเผาศพ 

เมื่อดูจากรายชื่อปรากฏว่า มีผู้จบปริญญาตรีจากสาขาวิชาสถาปัตยกรรมศาสตร์ที่มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีหนานหัว มีผู้จบปริญญาตรีจากสาขาวิชาเอกวัสดุโพลีเมอร์และวิศวกรรมที่มหาวิทยาลัยเทคโนโนโลยีกว่างตง และมีผู้จบปริญญาโท จากสาขาวิชาปรัชญา (พุทธศาสนาศึกษา) ที่มหาวิทยาลัยจีนแห่งฮ่องกง 

หลังจากที่มีประกาศออกไป เรื่องนี้ทำให้เกิดการถกเถียงกันอย่างดุเดือดในหมู่ชาวเน็ตจีนในทันที เพราะในขณะนี้จีนกำลังประสบปัญหาการว่างงานที่รุนแรง โดยเฉพาะในหมู่คนหนุ่มสาวที่มีกรีปริญญาสูงๆ ก็ยังหางานยาก จนหลายคนที่จบการศึกษาจากสาขาทักษะวิชาชั้นสูงต้องยมอมาทำงานที่ไม่ต้องใช้ทักษะ

มีความเห็นหนึ่งบอกว่า “เป็นไปได้ไหมที่ผู้คนต้องมามำงานมาเผาศพเพราะหางานที่ค่อนข้างมั่นคงและเงินเดือนสูงไม่ได้” 

อีกคนบอกว่า "เป็นการทำให้ความสามารถสูญเปล่า เนื่องจากการตกต่ำทางเศรษฐกิจและความยากลำบากในการหางาน"

แต่ก็มีบางคนบอกว่างานนี้ถือว่าดีแล้ว  ถือ“มีวาสนาที่มีงานมั่นคงมีรายได้ดี แม้แต่แพทย์และอาจารย์ก็หา (สวัสดิการแบบนี้) ไม่ได้ มีคนตกงานมากมาย"

กระแสนี้ยังคงเป็นที่พูดถึงกันอย่างหนักจนถึงเวลานี้ จนกระทั่งสื่อหลักๆ ของจีนต้องมีการเสนอบทความเพื่อตอบโต้ทัศนะของประชาชนเกี่ยวกับ "คนจบสูง ทำงานต่ำ"

เช่นในบทความของ "เผิงไพ่ซินเหวิน" (澎湃新闻 หรือ The Paper) เมื่อวันที่ 24 เมษายน บอกว่าการให้คนจบปริญญาโทด้านปรัชญามาทำงานเผาศพ ไม่ถือเป็นเรื่องเกินกว่าเหตุ" 

บทความอธิบายว่า การทำงานเผาศพไม่ใช่เรื่องง่ายๆ ต้องอาศัยทักษะ และเป็นงานที่ได้รับการนับถือ "เมื่อพูดถึงคนที่มีการศึกษาสูงที่เลือกอุตสาหกรรมงานศพ เราควรละทิ้งอคติของเราและให้ความเคารพและความเข้าใจอย่างเต็มที่แก่พวกเขา ทางเลือกของพวกเขาอาจไม่เพียงแต่เป็นการได้งานภายในระบบเท่านั้น แต่ยังรวมถึงการสำรวจและความพยายามในเส้นทางอาชีพที่หลากหลายด้วย เราควรพิจารณาทางเลือกอาชีพของพวกเขาด้วยทัศนคติที่เปิดกว้างและครอบคลุม"

บทความนี้ได้รับการเผยแพร่ผ่านสื่อต่างๆ ของจีนด้วย ดูเหมือนว่าจะมีควาพยายามในวงการสื่อ(ที่ควบคุมโดยรัฐบาล) ที่จะเพลาๆ การโต้เถียงสาธารณะในประเด็นนี้ เพราะมันสะท้อนถึงการจัดการของภาครัฐต่อปัญหาการว่างงานในหมู่คนหนุ่มสาวที่รุนแรงขึ้นเรื่อยๆ 

นอกจากนี้ ในส่วนแสดงความเห็นท้ายบทความเห็นไปในทางตรงกันข้ามกับบทความที่ต้องการเสนอภาพที่ดีของวงการธุรกิจเผาศพ

เช่นคนหนึ่งตั้งข้อสังเกตว่า "ให้ตายเถอะ อุตสาหกรรมเคมีดับเพลิงควรรู้เกี่ยวกับการบำรุงรักษาอุปกรณ์ ดังนั้นพวกเขาควรหาคนที่เหมาะกว่านี้! นักศึกษาปริญญาโทสาขาปรัชญาสามารถรู้วิธีการบำรุงรักษาอุปกรณ์ได้หรือ?"

อีกคนหนึ่งบอกว่า "ไม่ใช่เรื่องยากเลยนะที่จะเข้าใจสถานการณ์" (เรื่องคนหนุ่มสาวหางานทำไม่ได้ จนต้องยอมทำงานที่ต่ำกว่าวุฒิ)

อีกคนบอกว่า "การมีงานทำทุกวันนี้เป็นเรื่องดี แต่ถ้าเลือกซะหน่อยก็ดี" ซึ่งมีคนมาตอบว่า "ถูกต้อง เขาไม่ได้จบปริญญาเอก (การหางานในจีนเริ่มเรียกร้องให้ผู้คนจบปริญาเอกกันแล้ว) และเขาไม่มีสิทธิ์ได้รับตำแหน่งที่มั่นคงเช่นนี้ นี่เป็นตำแหน่งที่ถือว่ารับเงินจากราชการด้วย ผมอยากจะถามคนเขียนบทวามนี้ว่าพวกเราเป็นสัตว์สังคมไหม?"

Photo by Ye Aung Thu / AFP