จับตา สีจิ้นผิง-ปูติน รวมพลังจีนกับรัสเซียจะสั่นสะเทือนระเบียบโลกแค่ไหน?

จับตา สีจิ้นผิง-ปูติน รวมพลังจีนกับรัสเซียจะสั่นสะเทือนระเบียบโลกแค่ไหน?

สีจิ้นผิง ผู้นำจีน และ วลาดิเมียร์ ปูติน ประธานาธิบดีรัสเซีย ทำให้โลกต้องจับตากับการพบปะกันครั้งล่าสุดที่กรุงปักกิ่ง ท่ามกลางการฟอร์มทีมพันธมิตรของฝ่ายตะวันตกเพื่อต่อต้านจีนและรัสเซีย โดยผู้นำทั้งสองประเทศได้วางกรอบความสัมพันธ์ของสองประเทศในฐานะพลังรักษาเสถียรภาพในโลกที่วุ่นวาย โดยที่ฝ่ายประธานาธิบดีรัสเซียต้องการการสนับสนุนจากจีนมากขึ้นเพื่อช่วยหนุนการทำสงครามของรัสเซียในยูเครนและประคองเศรษฐกิจรัสเซียที่คว่ำบาตร

นี่เป็นการเดินทางไปต่างประเทศครั้งแรกของปูตินนับตั้งแต่เขาได้รับการเลือกตั้งอีกครั้งเมื่อเดือนมีนาคม และไปยังจีนครั้งที่สองในรอบเพียงหกเดือน ด้วยเหตุที่จีนถือเป็น "ชีพจรทางเศรษฐกิจ" สำหรับต่อชีวิตรัสเซีย หลังจากที่ชาติตะวันตกโจมตีรัสเซียด้วยการคว่ำบาตรอย่างที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อนจากการโจมตีทางทหารในยูเครน

การพบกันคัร้งนี้ ปูตินได้รับการต้อนรับจากสีจิ้นผิงในพิธีต้อนรับอย่างยิ่งใหญ่นอกหอประชุมใหญ่แห่งกรุงปักกิ่ง โดยมีการแพร่ภาพจากสถานีโทรทัศน์ CCTV ของรัฐบาลจีน

เพลงชาติของทั้งสองประเทศและเพลงปลุกใจของกองทัพดังขึ้นในขณะที่ผู้นำทั้งสองพบกัน ถือเป็นการเริ่มต้นการเยือนเป็นเวลา 2 วันของปูติน ซึ่งคาดว่าจะทั้งสองประเทศจะกระชับความสัมพันธ์ที่แน่นแฟ้นยิ่งขึ้น อย่างที่ทั้งสองได้ประกาศความสัมพันธ์ระหว่างจีนกับรัสเซียนั้นว่า "ไม่มีขีดจำกัด"

จากแถลงการณ์กระทรวงการต่างประเทศจีนเผยว่าในการประชุม สีจิ้นผิงบอกกับปูตินซึ่งถือเป็น “เพื่อนเก่า” ของเขาว่าความสัมพันธ์จีน-รัสเซีย “เอื้อต่อสันติภาพ” 

“จีนพร้อมที่จะทำงานร่วมกับรัสเซียเพื่อ... รักษาความตรงไปตรงมาและความยุติธรรมในโลก” สีจิ้นผิง กล่าวเสริม

“ความสัมพันธ์จีน-รัสเซียในปัจจุบันนั้นกว่าจะได้มาเป็นเรื่องที่ยาก และทั้งสองฝ่ายจำเป็นต้องทะนุถนอมและเลี้ยงดูความสัมพันธ์นี้”

ในทางกลับกัน ปูตินบอกกับสีจิ้นผิงว่า ความสัมพันธ์ของทั้งสองประเทศเป็น "ปัจจัยที่มีเสถียรภาพในเวทีระหว่างประเทศ"

“ความสัมพันธ์ระหว่างรัสเซียและจีนไม่ใช่การฉวยโอกาสและไม่ได้มุ่งเป้าไปที่ใครเลย” ปูตินกล่าว จากข้อมูลของทำเนียบเครมลิน

“เราร่วมกันสนับสนุนหลักการแห่งความยุติธรรมและระเบียบโลกที่เป็นประชาธิปไตยซึ่งสะท้อนความเป็นจริงหลายขั้วและอยู่บนพื้นฐานของกฎหมายระหว่างประเทศ” เขากล่าวเสริม

'มิตรภาพส่วนตัวที่จริงใจ'
การมาถึงของผู้นำรัสเซียเกิดขึ้นไม่กี่ชั่วโมงหลังจากที่เขายกย่องกองทหารของประเทศของเขาที่รุกคืบ "ทุกด้าน" ในสนามรบในยูเครน ภายหลังการโจมตีภาคพื้นดินครั้งใหญ่ครั้งใหม่

สีจิ้นผิง ซึ่งเดินทางกลับจากทัวร์ยุโรป 3 ประเทศเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว ปฏิเสธคำวิพากษ์วิจารณ์ของชาติตะวันตกเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างประเทศของเขากับรัสเซีย โดยที่จีนได้ประโยชน์จากการนำเข้าพลังงานราคาถูกจากรัสเซีย และการเข้าถึงทรัพยากรธรรมชาติอันกว้างใหญ่ รวมถึงการขนส่งก๊าซอย่างต่อเนื่องผ่านท่อส่งก๊าซพาวเวอร์ออฟไซบีเรีย (Power of Siberia pipeline)

“นี่เป็นการเดินทางครั้งแรกของปูตินหลังจากการเข้ารับตำแหน่งของเขา และดังนั้นจึงมีจุดมุ่งหมายเพื่อแสดงให้เห็นว่าความสัมพันธ์จีน-รัสเซียกำลังก้าวขึ้นไปอีกระดับหนึ่ง” คอนสแตนติน คาลาเชฟ นักวิเคราะห์การเมืองอิสระชาวรัสเซีย กล่าวกับ AFP

“ไม่ต้องพูดถึงมิตรภาพส่วนตัวที่จริงใจอย่างเห็นได้ชัดระหว่างผู้นำทั้งสอง”

แต่ความเป็นหุ้นส่วนทางเศรษฐกิจของพวกเขาได้รับการจับตาอย่างใกล้ชิดจากชาติตะวันตกในช่วงไม่กี่เดือนที่ผ่านมา

แอนโทนี บลิงเกน รัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ ซึ่งพบกับสีจิ้นผิงในกรุงปักกิ่งเมื่อเดือนที่แล้ว เตือนว่าจีนสนับสนุน "สงครามรุกรานอันโหดร้าย" ของรัสเซียในยูเครน ช่วยให้รัสเซียเพิ่มการผลิตจรวด โดรน และรถถัง ซึ่งเป็นหลีกเลี่ยงที่จะส่งออกอาวุธโดยตรงไปยังรัสเซีย 

จีนอ้างว่าเป็นเป็นกลางในความขัดแย้งในยูเครน ซึ่งจีนไม่เคยประณาม และพยายามวางกรอบตัวเองว่าเป็นคนกลาง

ในการให้สัมภาษณ์ที่เผยแพร่ในสำนักข่าวซินหัวก่อนการมาเยือนจีน ปูติน ได้ยกย่อง "ความปรารถนาที่แท้จริง" ของรัฐบาลจีนที่จะช่วยแก้ไขวิกฤติยูเครน

ธุรกรรมที่ค่อยเป็นค่อยไป
การค้าจีน-รัสเซียเฟื่องฟูนับตั้งแต่การรุกรานยูเครนและมีมูลค่าถึง 240,000 ล้านดอลลาร์ในปี 2566 ตามตัวเลขของศุลกากรจีน

แต่หลังจากที่รัฐบาลสหรัฐฯ ประกาศเจตนารมณ์จะไล่ล่าสถาบันการเงินที่อำนวยความสะดวกให้กับการทำธุรกรรมทางเศรษฐกิจของรัสเซีย หลังจากนั้น การส่งออกของจีนไปยังรัสเซียก็ลดลงในช่วงเดือนมีนาคมและเมษายน ลดลงจากที่เคยเพิ่มขึ้นในช่วงต้นปี

คำสั่งการประธานาธิบดีโจ ไบเดน ในเดือนธันวาคม อนุญาตให้มีการคว่ำบาตรครั้งที่สองต่อธนาคารต่างประเทศที่เกี่ยวข้องกับกลไกการทำสงครามของรัสเซีย ส่งผลให้กระทรวงการคลังสหรัฐฯ สามารถตัดสถาบันการเงินเหล่านี้ออกไปจากระบบการเงินโลกที่ชี้นำโดยเงินดอลลาร์

นักวิเคราะห์กล่าวว่า เมื่อบวกกับความพยายามล่าสุดในการเยียวยาความสัมพันธ์ที่แตกร้าวกับสหรัฐฯ อีกครั้ง อาจทำให้รัฐบาลจีนลังเลที่จะผลักดันความร่วมมือกับรัสเซียอย่างเปิดเผยมากขึ้น แม้ว่ารัฐบาลรัสซียอาจต้องการที่จะให้จีนร่วมมือก็ตาม 

เจ้าหน้าที่ 8 คนจากทั้งสองประเทศที่เกี่ยวข้องกับการค้าข้ามพรมแดนบอกกับ AFP เมื่อไม่กี่วันที่ผ่านมาว่าธนาคารจีนหลายแห่งได้ระงับหรือชะลอการทำธุรกรรมกับลูกค้าชาวรัสเซียแล้ว

การเดินทางเยือนกรุงปักกิ่งหลังการเลือกตั้งของปูติน สะท้อนถึงการเยือนรัสเซียของสีจิ้นผิง หลังจากการแต่งตั้งเขาให้เป็นผู้นำอีกครั้งเมื่อปีที่แล้ว

ทำเนียบเคลมลินกล่าวว่า ผู้นำทั้งสองมีกำหนดจะลงนามในแถลงการณ์ร่วมหลังการเจรจา และในช่วงเย็นจะเข้าร่วมพิธีเนื่องในโอกาสครบรอบ 75 ปีความสัมพันธ์ทางการฑูตระหว่างทั้งสองประเทศ

นอกจากนี้ ปูตินยังจะพบกับนายกรัฐมนตรี หลี่เฉียง ผู้นำประเทศหมายเลข 2 ของจีน และเดินทางไปยังเมืองฮาร์บินทางตะวันออกเฉียงเหนือเพื่อร่วมงานแสดงสินค้าและการลงทุน

Text by Agence France-Presse

Photo by Handout / RUSSIAN PRESIDENTIAL PRESS OFFICE / AFP

TAGS: #จีน #รัสเซีย #สีจิ้นผิง #ปูติน