เบื้องหลังสถานการณ์
ฮิซบุลลอฮ์ (Hezbollah) ก่อตั้งโดยผู้นำศาสนาอิสลามในเลบานอนเพื่อต่อสู้กับการรุกรานเลบานอนของอิสราเอลในปี 1982 โดยยึดตามแนวทางที่อายาตอลเลาะห์ รูฮอลเลาะห์ โคมัยนี ผู้นำสูงสุดด้านศาสนาของอิหร่านวางไว้หลังจากการปฏิวัติอิหร่านในปี 1979 และผู้ก่อตั้งพรรคได้ใช้ชื่อ "ฮิซบุลลอฮ์" ตามที่โคมัยนีเลือก ตั้งแต่นั้นมา ความสัมพันธ์อันใกล้ชิดระหว่างอิหร่านและฮิซบอลเลาะห์ก็ได้พัฒนาขึ้น โดยฉพาะการสนับสนุนด้านอาวุธ
ฮิซบุลลอฮ์ถือเป็นศัตรูตัวฉกาจของอิสราเอล และมักจะโจมตีอิสราเอลจากเลบานอนมาที่ภาคเหนือของอิสราเอล และอิสราเอลมักตอบโต้ด้วยการส่งกำลังรุกเข้าไปในภาคใต้ของเลบานอน ความสัมพันธ์ระหว่างอิหร่านกับฮิซบุลลอฮ์ยิ่งทำให้ความขัดแย้งนี้ซับซ้อนขึ้น เพราะอิหร่านก็ถืออิสราเอลเป็นศัตรูตัวฉกาจเช่นกัน และความขัดแย้งระหว่างอิหร่านกับอิสราเอลมาถึงฉากใหม่ในปีนี้ เมื่ออิสราเอลมีส่วนกับการลอบสังการผู้นำของกลุ่มฮามาสถึงในกรุงเตหะราน ทำให้อิหร่านประกาศตอบโต้
ในปีนี้การโจมตีระหว่างอิสราเอลกับฮิซบุลลอฮ์ดำเนินมาอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ต้นปี แต่สถานการณ์เริ่มรุนแรงจนกลัวกันว่าอาจกลายเป็นสงครามใหญ่ สาเหตุมาจาก เมื่อวันที่ 30 กรกฎาคม 2024 ฟูอัด ชุกร์ ผู้นำกลุ่มฮิซบุลลอฮ์ ถูกสังหารในการโจมตีทางอากาศของอิสราเอลในกรุงเบรุต อิสราเอลกล่าวหาชุกร์ว่าเป็นผู้ก่อเหตุโจมตีที่มัจดาลชามส์เมื่อสามวันก่อน ซึ่งทำให้เด็กและผู้ใหญ่หนุ่มสาวเสียชีวิต 12 คนในเขตที่ราบสูงโกลันที่ถูกอิสราเอลยึดครอง
ต่อมาเมื่อวันที่ 31 กรกฎาคม 2024 อิสมาอิล ฮานิเยห์ ผู้นำทางการเมืองของกลุ่มฮามาส ซึ่งเป็นพันธมิตรกับฮิซบุลลอฮ์ และอิหร่าน ถูกสังหารในเกสต์เฮาส์แห่งหนึ่งในกรุงเตหะราน ในการตอบสนองต่อการลอบสังหารครั้งนี้ อิหร่านได้ระบุว่าจะตอบโต้ด้วยกำลังทหาร โดยกล่าวหาอิสราเอลว่าเป็นผู้สังหารฮานิเยห์ ฮัสซัน นาสรัลเลาะห์ เลขาธิการกลุ่มฮิซบุลเลาะห์ กล่าวว่ากลุ่มได้เข้าสู่ช่วงใหม่ของความขัดแย้งกับอิสราเอล เพื่อตอบสนองต่อการเสียชีวิตของชุกร์และฮานิเยห์
เดือนสิงหาคมสถานการณ์ตึงเครียดขึ้น และวันที่ 25 สิงหาคม อิสราเอลเริ่มปฏิบัติการทางทหารเชิงป้องกันในเลบานอนตอนใต้เพื่อโจมตีเป้าหมายของกลุ่มฮิซบุลลอฮ์ ในวันเดียวกันนั้น ฮิซบุลเลาะห์ประกาศเว่าได้ยิงจรวดและโดรนจำนวนมากไปที่อิสราเอล โดยระบุว่า "ในบริบทของการตอบโต้เบื้องต้น" ต่อการสังหารผู้บัญชาการฟูอัด ชุกร์เมื่อเดือนที่แล้ว ฮิซบอลเลาะห์กล่าวว่า "ได้เริ่มโจมตีทางอากาศด้วยโดรนจำนวนมาก" โดยกำหนดเป้าหมายลึกเข้าไปในอิสราเอล แถลงการณ์ของกลุ่มระบุ นอกจากนี้ เครื่องบินขับไล่ยังโจมตี "ตำแหน่งและค่ายทหารของศัตรูหลายแห่ง รวมถึงฐานทัพไอรอนโดม... ด้วยจรวดจำนวนมาก" โดยกล่าวเสริมว่า "ปฏิบัติการทางทหารจะต้องใช้เวลาสักระยะจึงจะเสร็จสมบูรณ์"
เปิดคลังแสงฮิซบุลลอฮ์
เรื่องแสนยานุภาพของฮิซบุลลอฮ์ มีการประมาณการแตกต่างกันไปมาก แต่ในเดือนตุลาคม 2021 ฮัสซัน นาสรัลเลาะห์ ผู้นำของกลุ่มฮิซบุลลอฮ์ อ้างว่าองค์กรของเขามีนักรบที่ผ่านการฝึกฝนแล้ว 100,000 คน แต่ในปี 2017 บริษัทด้านข่าวกรองระดับโลก คือ Janes ประเมินกำลังพลของกลุ่มฮิซบุลลอฮ์ไว้ที่นักรบประจำการมากกว่า 20,000 คนและทหารสำรองประมาณ 20,000 คน แต่นี่เป็นแค่การประเมิน ซึ่งก็ยังประเมินไม่ตรงกัน เพราะเป็นที่ทราบกันดีว่า ไม่มีมครรู้จริงว่าฮิซบุลเลาะห์มีอาวุธอะไรบ้างและมีปริมาณเท่าใด ฮิซบุลเลาะห์เองก็แทบจะไม่เคยพูดถึงอาวุธของพวกเขาเลย
กระนั้นก็ตาม ฮิซบุลเลาะห์ได้รับการยกย่องมานานแล้วว่าเป็นกองกำลังที่ไม่ใช่รัฐที่มีอาวุธที่ดีที่สุดแห่งหนึ่งในภูมิภาคหรือในโลก และคลังอาวุธของฮิซบุลเลาะห์ก็เติบโตขึ้นทั้งในด้านคุณภาพและปริมาณในช่วงเวลากว่าสามทศวรรษ บริษัทด้านข่าวกรองของสหรัฐฯ Stratfor บรรยายว่าฮิซบุลเลาะห์เป็น "กองกำลังรบที่ไม่ใช่รัฐที่มีอุปกรณ์ครบครันที่สุดในโลก" และแหล่งข้อมูลอื่นอีกจำนวนหนึ่งก็กล่าวอ้างในลักษณะเดียวกัน
ฮิซบุลลอฮ์ได้รับเงินทุนบางส่วนจากอิหร่านและได้รับการฝึกจากกองกำลังพิทักษ์การปฏิวัติอิสลามของอิหร่าน งบประมาณทางทหารของกลุ่มฮิซบอลเลาะห์อยู่ที่ 700 ล้านดอลลาร์ตามการประมาณการอย่างเป็นทางการของสหรัฐฯ ในปี 2018 นั่นหมายความว่าเวลาที่อิหร่านกับอิสราเอลเกิดความขัดแย้งกัน การโจมตีก็จะเกิดขึ้นโดยฮิซบุลลอฮ์หรือต่อฮิซบุลลอฮ์ เนื่องจากฐานที่มั่นของฮิซบุลลอฮ์ในเลบานอนใกล้กับอิสราเอล
ฮิซบุลเลาะห์มีขีปนาวุธต่อต้านอากาศยานและต่อต้านเรือจำนวนจำกัด รวมถึงขีปนาวุธต่อต้านรถถังหลายพันลูก กลุ่มนี้ไม่มีเครื่องบินพร้อมคนขับ รถถัง หรือรถหุ้มเกราะในเลบานอน ดังนั้น เมื่อวัดแสนยานุภาพโดยรวมแล้ว ฮิซบุลลอฮ์ไม่สามารถต้านทานอำนาจทางอากาศของอิสราเอลได้ และแม้ว่าหน่วยทหารราบเบาและหน่วยต่อต้านรถถังของกลุ่มฮิซบุลเลาะห์จะมีศักยภาพการรบที่ดี แต่กองกำลังฮิซบุลเลาะห์โดยรวมนั้นอ่อนแอกว่ากองกำลังป้องกันอิสราเอลทั้ง "เชิงปริมาณและคุณภาพ"
จากข้อเขียนของ แม้จะด้อยกว่าอิสราเอลในทุกด้าน Zoran Kusovac นักวิเคราะห์ด้านภูมิรัฐศาสตร์ ระบุในรายงานของ Al Jazeera ว่า "ด้วยกำลังใจจากความสำเร็จในช่วงแรกและการสนับสนุนจากอิหร่าน ฮิซบุลเลาะห์จึงพัฒนากองกำลังติดอาวุธที่กลายมาเป็นกองกำลังรบที่น่าเกรงขามอย่างรวดเร็ว แข็งแกร่งมากจนอาจกล่าวได้ว่าเป็นกองกำลังอาหรับเพียงกองกำลังเดียวที่เคยเอาชนะอิสราเอลในสมรภูมิได้ ในปี 2000 การต่อต้านของฮิซบุลเลาะห์บังคับให้อิสราเอลยุติการยึดครองเลบานอนใต้" โดยทั่วไปแล้ว ฮิซบอลเลาะห์มีอาวุธเพียงพอที่จะพยายามต่อสู้กับอิสราเอล
ฮิซบุลเลาะห์ยังได้สร้างคลังอาวุธ อุโมงค์ และบังเกอร์จำนวนมากในเลบานอนตอนใต้ ซึ่งติดกับอิสราเอล และมีหน่วยข่าวกรองขนาดใหญ่ด้วย นอกจากนี้ จุดแข็งทางยุทธวิธีของกลุ่มฮิซบุลเลาะห์คือการกำบังและซ่อน การยิงตรง และการเตรียมตำแหน่งการสู้รบ ในขณะที่จุดอ่อนของพวกเขาคือการรบแบบเคลื่อนที่ การยิงปืนขนาดเล็กและการป้องกันทางอากาศ แต่ฮิซบุลเลาะห์ไม่สามารถป้องกันการโจมตีทางอากาศได้ ดังนั้น องค์กรจึงหลีกเลี่ยงการซื้อระบบอาวุธขนาดใหญ่หรือราคาแพงมาโดยตลอด
Photo - ควันพวยพุ่งขึ้นจากการโจมตีของอิสราเอลที่หมู่บ้านคีอัม ทางตอนใต้ของเลบานอนเมื่อวันที่ 23 สิงหาคม 2024 ท่ามกลางการปะทะกันข้ามพรมแดนระหว่างทหารอิสราเอลและกลุ่มนักรบฮิซบุลเลาะห์ห์ กระทรวงสาธารณสุขของเลบานอนกล่าวเมื่อวันที่ 24 สิงหาคมว่าการโจมตีของอิสราเอลทำให้มีผู้เสียชีวิต 8 ราย รวมถึงเด็ก 1 ราย ในพื้นที่ต่างๆ ทางตอนใต้ โดยกลุ่มฮิซบุลเลาะห์ระบุว่ามีนักรบ 5 รายเสียชีวิตในจำนวนนี้ด้วย (ภาพโดย Rabih DAHER / AFP)