ปัญญาประดิษฐ์เสี่ยงที่จะเข้ามาแย่งงานของศิลปินอนิเมะญี่ปุ่น แต่ไม่มีอะไรจะมาแทนที่ฮายาโอะ มิยาซากิ ผู้เป็นแรงบันดาลใจด้านความคิดสร้างสรรค์ของสตูดิโอผู้สร้างผลงานคลาสสิกอย่าง "Spirited Away" ได้ ลูกชายของเขาบอกกับ AFP

ด้วยเครื่องสร้างรูปภาพใหม่ของ ChatGPT อินเทอร์เน็ตจึงเต็มไปด้วยรูปภาพที่เลียนแบบสไตล์แปลกตาของสตูดิโอจิบลิ ก่อให้เกิดการถกเถียงใหม่เกี่ยวกับการละเมิดลิขสิทธิ์ที่อาจเกิดขึ้น

ภาพยนตร์อย่าง "My Neighbor Totoro" และ "Howl's Moving Castle" ขึ้นชื่อในเรื่องความเป็นธรรมชาติที่งดงามและเครื่องจักรอันแสนมหัศจรรย์ที่วาดด้วยมืออย่างพิถีพิถัน

แม้ว่าสตูดิโอจะไม่ได้แสดงความคิดเห็นโดยตรงเกี่ยวกับกระแสภาพดังกล่าว แต่โกโร มิยาซากิ วัย 58 ปี คาดการณ์ว่าสักวันหนึ่งปัญญาประดิษฐ์อาจเข้ามาแทนที่นักสร้างแอนิเมชันได้

“คงไม่น่าแปลกใจเลยหากในอีกสองปีข้างหน้าจะมีภาพยนตร์ที่สร้างด้วย AI ทั้งหมด” เขากล่าวในการสัมภาษณ์เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว

แต่ผู้ชมจะอยากชมแอนิเมชั่นที่สร้างด้วย AI ทั้งหมดหรือไม่นั้นเป็นอีกเรื่องหนึ่ง เขากล่าวเสริม

แม้จะมีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว แต่เทคโนโลยีใหม่ยังนำมาซึ่ง “ศักยภาพอันยิ่งใหญ่สำหรับพรสวรรค์ที่คาดไม่ถึงที่จะเกิดขึ้น” โกโร กรรมการผู้จัดการของ Studio Ghibli กล่าว

เขาพูดถึงเรื่องนี้ที่เวิร์กช็อปของ Ghibli ทางตะวันตกของโตเกียว ไม่กี่วันก่อนที่ OpenAI ผู้ผลิต ChatGPT ในซานฟรานซิสโกจะเปิดตัวเครื่องสร้างภาพล่าสุด

OpenAI ซึ่งกำลังเผชิญกับคดีละเมิดลิขสิทธิ์หลายคดี กล่าวว่าการสร้างภาพในสไตล์ของศิลปินที่ยังมีชีวิตอยู่ถูกห้าม แต่ “เราอนุญาตให้ใช้สไตล์ของสตูดิโอที่กว้างขึ้น”

“เป้าหมายของเราคือการให้ผู้ใช้มีอิสระในการสร้างสรรค์มากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้” บริษัทจากสหรัฐฯ กล่าว

สุขปนเศร้า
ญี่ปุ่นกำลังเผชิญกับปัญหาการขาดแคลนนักสร้างแอนิเมชั่นที่มีทักษะ ส่วนหนึ่งเป็นเพราะส่วนใหญ่ใช้เวลาหลายปีในการเรียนรู้ทักษะเพื่อที่จะทำงานที่มีรายได้น้อย

โกโร กล่าวว่า Gen Z ที่เชี่ยวชาญด้านดิจิทัลอาจไม่ค่อยกระตือรือร้นกับงานที่ใช้แรงงานคนมากนัก

“ทุกวันนี้ โลกเต็มไปด้วยโอกาสในการชมทุกสิ่งทุกอย่าง ทุกเมื่อ ทุกสถานที่” ทำให้ยากต่อการจินตนาการถึงการหารายได้จากการวาดภาพด้วยร่างกาย

พ่อของ โกโร คือ ฮายาโอะ มิยาซากิ ก่อตั้ง Studio Ghibli ร่วมกับ อิซาโอะ ทาคาฮาตะ ในปี 1985 หนึ่งปีหลังจากกำกับภาพยนตร์หลังหายนะโลกาวินาศเรื่อง “Nausicaa of the Valley of the Wind”

หลังจากการเสียชีวิตของ ทาคาฮาตะ ในปี 2018 ฮายาโอะ ซึ่งปัจจุบันอายุ 84 ปีและสูบบุหรี่จัด ยังคงสร้างภาพยนตร์ร่วมกับ โทชิโอะ ซูซุกิ โปรดิวเซอร์วัย 76 ปี

“ถ้าทั้งสองคนไม่สามารถทำอนิเมะหรือทำหนังไม่ได้ แล้วจะเกิดอะไรขึ้น” โกโร กล่าวเมื่อถูกถามเกี่ยวกับอนาคตของ Ghibli

“มันก็ไม่ใช่ว่าพวกเขาจะถูกแทนที่ด้วยใครได้”

แม้ว่าเขาจะมีอายุมากแล้ว แต่ ฮายาโอะ ก็คว้ารางวัลออสการ์เป็นครั้งที่สองเมื่อปีที่แล้วจากเรื่อง “The Boy and the Heron” ซึ่งน่าจะเป็นภาพยนตร์เรื่องยาวเรื่องสุดท้ายของเขา

โกโร กล่าวว่า ถึงแม้การ์ตูนอนิเมะมักจะเป็นของสำหรับเด็ก แต่ทาคาฮาตะและฮายาโอะ ซึ่งเป็นผู้ชาย "จากยุคที่รู้จักสงคราม" กลับมีองค์ประกอบที่มืดหม่นกว่าซึ่งดึงดูดผู้ใหญ่ได้ 

"มันไม่ได้หวานไปหมด - ยังมีความขมขื่นและสิ่งต่างๆ เช่นกันที่ผสมผสานกันอย่างสวยงามในผลงาน" เขาบอก โดยอธิบายถึง "กลิ่นแห่งความตาย" ที่แทรกซึมอยู่ในภาพยนตร์

"นั่นคือสิ่งที่ทำให้ผลงานมีความลึกซึ้งมาก"

สำหรับคนหนุ่มสาวที่เติบโตมาในยามสงบ "มันเป็นไปไม่ได้เลยที่จะสร้างอะไรบางอย่างที่มีความรู้สึก วิธีการ และทัศนคติแบบเดียวกับที่คนรุ่นพ่อของผมมี" โกโร กล่าว

เขายังบอกว่า แม้แต่ Totoro ที่มีสัตว์วิญญาณในป่าแสนน่ารัก ก็ยังเป็นภาพยนตร์ "น่ากลัว" ในบางแง่ที่สำรวจความกลัวในการสูญเสียแม่ที่ป่วย  

'ดูหมิ่นชีวิต'
เมื่อภาพ AI สไตล์ Ghibli แพร่หลายขึ้น วิดีโอของฮายาโอะในปี 2016 ก็ปรากฏขึ้นอีกครั้ง ซึ่งหลายคนบอกว่าแสดงให้เห็นถึงการที่เขาดูแคลนเทคโนโลยีดังกล่าว

"ผมรู้สึกอย่างแรงกล้าว่านี่เป็นการดูหมิ่นชีวิต" ฮายาโอะ กล่าวในคลิปสั้นๆ ที่นตัดตอนมาจากสารคดี

อย่างไรก็ตาม จริงๆ แล้ว เขากำลังตอบสนองต่อการใช้กราฟิกคอมพิวเตอร์ที่ใช้ AI ช่วยเหลือในการสร้างภาพแต่ทำให้ภาพคล้ายกับซอมบี้ ซึ่งในฟุตเทจทั้งหมดเขาบอกว่า "ไม่น่าพอใจอย่างยิ่ง" 

โกโร เข้าร่วม Studio Ghibli ในปี 1998 และกำกับภาพยนตร์แอนิเมชั่นหลายเรื่อง รวมถึงภาพยนตร์เรื่อง "Tales from Earthsea" ในปี 2006 และ "From Up on Poppy Hill" ในปี 2011

เขายังดูแลการพัฒนาพิพิธภัณฑ์ Ghibli Museum และสวน Ghibli Park ที่เพิ่งเปิดใหม่ในญี่ปุ่นอีกด้วย

โกโร ชอบวาดรูปตั้งแต่ยังเป็นเด็ก และเขาบอกว่าเขาได้เรียนรู้อะไรมากมายจากการดูผลงานของพ่อและทาคาฮาตะ แม้ว่าเขาจะไม่คิดว่าตัวเองจะใช้พรสวรรค์ของพวกเขาได้เท่าก็ตาม

“แม่ของผมซึ่งเป็นนักวาดการ์ตูนด้วย บอกผมว่าอย่าประกอบอาชีพนี้ เพราะมันเป็นงานที่ยากและยุ่งมาก” โกโร กล่าว พร้อมเสริมว่าพ่อของเขาไม่ค่อยอยู่บ้าน

“แต่ผมอยากทำอะไรที่สร้างสรรค์อยู่เสมอ”

Agence France-Presse

Photo by Manan VATSYAYANA / AFP