คาเรล โคมาเร็ก มหาเศรษฐีเจ้าของแพลตฟอร์มขายลอตเตอร์รี่ ผู้ที่อาจเทียบได้ว่าเป็น'นอทกองสลากพลัส' แห่งสาธารณรัฐเช็ก

ตลอดสัปดาห์ที่ผ่านมาคงไม่มีข่าวไหนเป็นเรื่องใหญ่ไปกว่า "กองสลากพลัส" ถูกปิด หลังกรมสอบสวนคดีพิเศษ (DSI) ขยายผลการจับกุมบัญชีม้า  แล้วพบเส้นทางเงินสีเทาที่เกี่ยวข้องกับเว็บพนันออนไลน์เชื่อมโยงมายังบัญชีของ 'นอท' พันธ์ธวัช นาควิสุทธิ์ ซีอีโอกองสลากพลัส จนทำให้ต้องประกาศยุติให้บริการแพลตฟอร์มกองสลากพลัส ปิดฉากแพลตฟอร์มขายลอตเตอร์รี่ออนไลน์เอกชนชื่อดัง

เมื่อพูดถึงธุรกิจลอตเตอร์รี่ หรือการพนัน สำหรับประเทศไทยดูเหมือนจะเต็มไปด้วยข้อจำกัดมากมายหลายประการ แต่สำหรับในต่างประเทศบางชาติ จะพบว่าธุรกิจลอตเตอร์รี่ หรือการพนัน คือธุรกิจรูปแบบหนึ่งที่รัฐบาลแต่ละประเทศมีกฎควบคุมหรือเสรีแตกต่างกันออกไป ดังเช่นที่เรามักจะเห็นข่าวยอดเงินรางวัลสะสมลอตเตอร์รี่พาวเวอร์บอล ในสหรัฐที่เงินรางวัลสะสมสูงถึงหลักพันล้านเหรียญสหรัฐ หรือแม้แต่บริษัทรับพนันในสหราชอาณาจักร ที่เมื่อมีข่าวใหญ่อย่างข่าวเกี่ยวกับราชวงศ์หรือการเมือง ก็เปิดให้ประชาชนแทงพนันขันต่อผลแพ้ชนะเพื่อชิงรางวัล

หากจะเปรียบ'นอทกองสลากพลัส' เป็นหนึ่งในผู้ทำธุรกิจแพลตฟอร์มซื้อขายสลากลอตเตอร์รี่ออนไลน์ ในยุโรปก็มีบริษัทเอกชนที่ทำธุรกิจด้านการพนันรายใหญ่ของยุโรปเช่นคือ 'Allwyn International' บริษัทสัญชาติเช็ก ผู้เป็นเจ้าของธุรกิจเอนเตอร์เทนเมนต์ ที่เกี่ยวกับลอตเตอร์รี่ในหลายแพลตฟอร์ม อาทิ Eurojackpot ลอตเตอร์รี่รางวัลใหญ่ของยุโรป, สลากขูด Sportka, เดิมพันกีฬา, LOTTOITALIA ลอตเตอร์รี่อิตาลี และ Casinos Austria ซึ่งผู้ที่เป็นเจ้าของอาณาจักรธุรกิจลอตเตอร์รี่รายใหญ่ของยุโรป ยังเป็นหนึ่งในมหาเศรษฐีจากประเทศเช็กที่รวยติดอันดับฟอร์บส์ด้วยมูลค่าทรัพย์สินกว่า 7,700 ล้านเหรียญสหรัฐ หรือราว 2 แสนล้านบาท คือ 'คาเรล โคมาเร็ค' (Karel Komarek) เจ้าพ่อแห่งธุรกิจลอตเตอร์รี่ของยุโรป

'เช็ก' ประเทศที่หวยคือธุรกิจแบบหนึ่ง

สำหรับธุรกิจลอตเตอรีในสาธารณรัฐเช็ก ถือเป็นหนึ่งในภาคส่วนอุตสาหกรรมที่เฟื่องฟูของประเทศ ธุรกิจลอตเตอร์รี่ของเช็ก อยู่ภายใต้การกำกับของกระทรวงการคลัง ซึ่งจะเป็นผู้ที่คอยตรวจสอบและออกใบอนุญาตพร้อมกำกับดูแลธุรกิจลอตเตอร์รี่ในประเทศเพื่อให้เป็นไปโดยยุติธรรมและโปร่งใส โดยเฉพาะในประเด็นที่ผู้เล่นสามารถมั่นใจได้ว่าเกมที่พวกเขาเล่นนั้นออกรางวัลอย่างสุจริต ทั้งมีการแจกเงินรางวัลอย่างถูกต้อง ข้อมูลส่วนบุคคลและข้อมูลทางการเงินของพวกเขาได้รับการคุ้มครอง และออกข้อกำหนดรวมถึงปฏิบัติตามแนวด้านการโฆษณาที่เข้มงวด ซึ่งรัฐบาลยังมีกำหนดในการค่าปรับและบทลงโทษ หากพบว่ามีธุรกิจลอตเตอร์รี่หรือการพนันใดที่ฝ่าฝืนข้อบังคับ ซึ่งแทบไม่แตกต่างจากธุรกิจรูปแบบอื่นที่รัฐบาลเป็นผู้กำกับดูแล

ประวัติศาสตร์ลอตเตอรีในสาธารณรัฐเช็กมีอายุย้อนไปถึงศตวรรษที่ 19 พบหลักฐานว่าลอตเตอรีปรากฏครั้งแรกในเช็กเมื่อปี 1846 ในกรุงปราก เมืองหลวงของสาธารณรัฐเช็ก ในเวลานั้นรัฐบาลท้องถิ่นจัดลอตเตอรี่เพื่อสมทบทุนโครงการสาธารณะต่างๆ เช่น โรงเรียน โรงพยาบาล และถนนหนทาง ตลอดช่วงศตวรรษที่ 19 และ 20 เกมลอตเตอรีได้รับความนิยมมากขึ้น นอกจากเกมตามตัวเลขแบบดั้งเดิมแล้ว ยังมีเกมอื่นๆ เช่น บิงโกและตั๋วขูด ลอตเตอรี่กลายเป็นแหล่งรายได้ที่สำคัญของรัฐบาล และผลกำไรที่ได้จากเกมเหล่านี้ถูกนำไปใช้เป็นทุนสำหรับโครงการด้านสังคมและโครงสร้างพื้นฐานที่สำคัญ

ในช่วงกลางศตวรรษที่ 20 เช็กกลายเป็นประเทศคอมมิวนิสต์ รัฐบาลคอมมิวนิสต์เชคโกสโลวาเกียได้ทำให้อุตสาหกรรมลอตเตอรี่เป็นของรัฐบาล โดยรัฐบาลเข้าควบคุมกิจการลอตเตอรีและผลกำไรทั้งหมดเข้าสู่งบประมาณของรัฐ อย่างไรก็ตาม ภายหลังเหตุการณ์ปฏิวัติกำมะหยี่ (Velvet Revolution) ที่นำไปสู่การสิ้นสุดของยุคคอมมิวนิสต์ในปี 1989 ถือเป็นการเริ่มต้นใหม่สำหรับอุตสาหกรรมลอตเตอรีในสาธารณรัฐเช็ก อุตสาหกรรมนี้ถูกแปรรูป ให้องค์กรหรือบริษัทเอกชนเข้ามาเป็นผู้จำหน่ายลอตเตอร์รี่และเกมพนันต่อสาธารณะแทน

ทำให้ในปี 1990 อุตสาหกรรมลอตเตอรีในสาธารณรัฐเช็กมีการเติบโตอย่างมาก ผู้พิมพ์และออกรางวัลลอตเตอร์รี่มีทั้งจากภาครัฐและภาคเอกชน นั่นทำให้ในประเทศเช็กมีผู้ให้บริการลอตเตอร์รี่หลากรูปแบบที่มีรางวัลเล็กใหญ่แตกต่างกันออกไปทั้งมีการแข่งขันมากขึ้น โดยหนึ่งในลอตเตอร์รี่รายใหญ่ที่มีผู้เล่นมากที่สุดและเก่าแก่ที่สุดของประเทศคือ ซาซกา 'Sazka' หรือในภาษาเช็กที่แปลว่า 'เดิมพัน'

Sazka ก่อตั้งเมื่อปี 1993 จากความร่วมมือขององค์กรกีฬาในประเทศหลายองค์กรร่วมเป็นผู้ถือหุ้น อาทิ สมาคมพลศึกษาเช็ก (ถือหุ้น 68%), หมู่บ้าน Sokolská ของสาธารณรัฐเช็ก (13.5%), สมาคมกีฬาเช็กเพื่อทุกคน (5.5%), ชมรมรถยนต์แห่งสาธารณรัฐเช็ก (4%), สมาคมกีฬาแห่งสาธารณรัฐเช็ก (3.5%), คณะกรรมการโอลิมปิกแห่งสาธารณรัฐเช็ก (2% ), สมาคมยิงปืนเช็ก (1.5%) สมาคมหน่วยพลศึกษาและสโมสรกีฬาแห่งสาธารณรัฐเช็ก (1%) และองค์กรพลศึกษาคาทอลิกเช็ก (0.9%) หลังเปิดดำเนินการมาได้จนถึงปี 2004 Sazka ก็เริ่มมีปัญหาหนี้สะสม เนื่องจากขายสลากรางวัลจำนวนมากเพื่อระดมทุนสร้างสนามกีฬาขนาดใหญ่ ประกอบกับข้อครหาความโปร่งใสในการออกรางวัลและอีกปัจจัยหลายประการ จึงประสบปัญหาสภาพคล่องถึงขั้นต้องหาเงินกู้เพื่อจ่ายเงินแก่ผู้ถูกรางวัล ธุรกิจของ Sazka มีปัญหาการเงินระหองระแหงเรื่อยมากระทั่งล้มละลายในปี 2011 

เช่นเดียวกับธุรกิจที่ยื่นขอล้มละลาย ศาลเช็กได้จัดตั้งคณะผู้ดูแลกิจการล้มละลายโดยมีการจัดประกวดราคาหานักลงทุนเพื่อฟื้นฟูกิจการ ในเวลานั้นเองมีมหาเศรษฐีนักลงทุนแถวหน้าของประเทศ 2 รายที่แสดงความสนใจเข้า 'เทคโอเวอร์' ธุรกิจของซาซกา นั่นคือ 'คาเรล โคมาเร็ก'

'นอทกองสลากพลัส' แห่งสาธารณรัฐเช็ก

เกิดเมื่อปี 1969 'คาเรล โคมาเร็ก' เกิดมาในครอบครัวที่ค่อนข้างมีฐานะเนื่องจากบิดาทำธุรกิจด้านพลังงาน จึงไม่แปลกที่งานแรกหลังเรียนจบคือการช่วยดูแลธุรกิจพลังงานของครอบครัว ธุรกิจพลังงานของครอบครัวเติบโตอย่างก้าวกระโดดหลังรับอานิสงส์จากการปฏิวัติกำมะหยี่ ที่รัฐบาลคอมมิวนิสต์เชกโกสโลวาเกียล่มสลาย ทำให้หลายธุรกิจที่เคยผูกขาดโดยรัฐ กลับมาสู่มือนักลงทุนเอกชน กระทั่งช่วงปี 2010 คาเรลมีปัญหาบางประการกับธุรกิจครอบครัว เขาจึงออกมามุ่งทำบริษัทด้านการลงทุนของตนเองที่ชื่อ KKCG ซึ่ง KK มากจากอักษรตัวแรกของชื่อ Karel Komarek ส่วน CG มาจาก Capital Group 

ปัจจุบัน KKCG เป็นกลุ่มบริษัท (conglomerate) ที่มีธุรกิจในมือหลายรูปแบบตั้งแต่ MND Group ที่ทำธุรกิจด้านพลังงาน, US Methanol บริษัทเคมีในสหรัฐ, ARICOMA Group ที่ทำธุรกิจด้านเทคโนโลยีและซอฟต์แวร์, KKCG Real Estate Group ธุรกิจด้านอสังหาริมทรัพย์ และ Allwyn ธุรกิจแพลตฟอร์มลอตเตอร์รี่

ย้อนกลับไปช่วงที่ซาซกาล้มละลาย มีสองนักธุรกิจแถวหน้าของเช็กที่สนใจเทคโอเวอร์นั่นคือ ปีเตอร์ เคลเนอร์ (Petr Kellner) แห่งกลุ่มบริษัท PPF และ คาเรล โคมาเร็ก จาก KKCG ท้ายที่สุดเดือนพฤศจิกายน 2011 สองบริษัทยักษ์ใหญ่ของเช็กจึงคว้าดีลตั้งกิจการร่วมค้า (joint venture) เป็นผู้ถือหุ้นร่วมกันในธุรกิจสลากซาซกา 

ในปี 2012 KKCG ได้ซื้อหุ้นทั้งหมดที่กลุ่ม PPF ถืออยู่ในซาซกา ทำให้สลากซาซกาอยู่ภายใต้เครือธุรกิจของ KKCG  ในเวลานี้เองภายใต้การกุมบังเหียนของโกมาเร็ก เขาได้ทำให้ลอตเตอร์รี่ซาซกา ขยายรูปแบบการจำหน่ายดั่งเดิมแบบแผ่นกระดาษ มาอยู่บนแพลตฟอร์มออนไลน์ ทั้งขยายรูปแบบสลากให้มีความหลากหลายของเกมมากขึ้น ในแง่ของสลากรูปแบบต่างตั้งแต่ลอตเตอร์รี่ หวยขูด จนถึงพนันกีฬา และในแง่ของเงินรางวัลซึ่งบางรางวัลมีแจ็คพอตสูงสุดถึงหลักพันล้านโครูนาเช็ก ทำให้ผู้เล่นสามารถเข้าร่วมลุ้นรางวัลได้อย่างหลากหลายและสอดคล้องตามกระแสมากขึ้น สิ่งนี้ช่วยให้บริษัทเข้าถึงผู้เล่นได้กว้างขึ้นทั้งมอบประสบการณ์ลอตเตอร์รี่ที่แตกต่าง ทำให้ Allwyn ปัจจุบันเป็นธุรกิจที่เติบโตทั้งในและนอกตลาด ไปยังประเทศในภูมิภาคยุโรปอย่างต่อเนื่อง

แม้ Allwyn จะเป็นบริษัทผู้ทำธุรกิจลอตเตอร์รี่รายใหญ่ของยุโรป แต่จากการจัดอันดับของสื่อธุรกิจในเช็ก Allwyn และลอตเตอร์รี่ Sazka ถือเป็นหนึ่งในเอกชนที่มอบเงินอุดหนุนแก่สาธารณะมากมาย เช่นเดียวกับ คาเรล โคมาเร็ก ปัจจุบันถือว่าเป็นหนึ่งในมหาเศรษฐีแถวหน้าของเช็กผู้ประสบความสำเร็จจากความสามารถในการบริหารธุรกิจของเขาในหลายอุตสาหกรรมจนสำเร็จ ซึ่งนอกเหนือจากการทำงานกับ KKCG แล้ว โคมาเร็ก ยังเป็นหนึ่งในมหาเศรษฐีผู้ที่บริหารอุดหนุนองค์กรการกุศลต่าง ๆ ของประเทศ